transudaat

Transudaat is een helder, sereus vocht dat zich ophoopt in lichaamsholten of weefsels als gevolg van onevenwichten in de drukverdeling over capillairwanden. Het ontstaat vooral door veranderingen in de Starling-krachten in de microcirculatie en niet door ontsteking of weefselbeschadiging.

De belangrijkste mechanismen zijn een verhoogde hydrostatische druk in de capillairen of een verlaagd colloïd-osmotische (oncotische) druk van het plasma. Verhoogde hydrostatische druk treedt op bij bijvoorbeeld hartfalen, nier- of leverziekten met vochtretentie en portalhypertensie. Een verlaagde oncose druk ontstaat bij hypoalbuminemie door levercirrose, nefrotisch syndroom of ondervoeding. Een combinatie van beide mechanismen kan ook voorkomen. Transudaat bevat weinig eiwitten en weinig cellen en vertoont meestal weinig tot geen ontstekingsactiviteit.

Veel voorkomende klinische verschijnselen zijn vochtophoping in borst- of buikholten (pleurale effusie, ascites), edematie en hydrochondriums. Transudaat verschilt van exsudaat doordat exsudaat door ontsteking of maligniteit wordt gekenmerkt door hoger eiwit- en cellaantehalte en vaak infectieuze of tumorische cellen.

Diagnostiek omvat het beoordelen van eiwit- en cellulaire inhoud en, waar relevant, specifieke richtlijnen zoals Light’s criteria voor pleurale effusies en de SAAG (serum-ascites albumin gradient) voor ascites. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak (bijv. diurese bij hartfalen of correctie van hypoalbuminemie) en symptoomverlichting.