tijdszone

Een tijdszone is een geografisch gebied waarin dezelfde lokale tijd geldt, doorgaans gebaseerd op een afgesproken offset ten opzichte van de wereldtijd UTC (Coördinated Universal Time). De meeste zones gebruiken hele-ur offsets zoals UTC+1 of UTC-5, maar er bestaan ook halve-uur- of zelfs driekwartuur-offsets, bijvoorbeeld UTC+5:30 in India, UTC+9:30 in delen van Australië en UTC+5:45 in Nepal.

De grenzen van tijdszones sluiten meestal aan bij politieke of administratieve grenzen en worden vastgesteld door overheden en tijdzone-autoriteiten. Hoewel meridianen als basis dienen, komen praktijkeisen zoals economische banden, vervoersinfrastructuur en politieke besluitvorming vaak tot afwijkingen van de geografische strikt-ruimten.

Daylight saving time (DST) is een veelvoorkomend maar niet universeel kenmerk van tijdszones. Tijdens DST worden klokken in voorjaar een uur vooruitgezet en in herfst weer teruggezet, waardoor de offset tijdelijk verandert. Niet alle landen passen DST toe, en de data waarop DST ingaat en eindigt kunnen jaarlijks variëren.

Enkele opvallende voorbeelden zijn China, dat landelijk UTC+8 hanteert ondanks zijn ruime geografische spreiding; India gebruikt UTC+5:30 en Nepal UTC+5:45. In de informaticabranche wordt vaak verwezen naar tijdzones via de IANA tz-database, waarin zones zoals Europe/Amsterdam of America/New_York worden gecatalogiseerd, zodat systemen wereldwijd de juiste tijd kunnen berekenen en tonen.

Samenvattend vormt een tijdszone een combinatie van geografische ligging en politieke besluitvorming die samen de lokale tijd bepaalt, met variaties in offsets en de toepassing van DST.