subNeptün

subNeptün, güneş sistemi dışında bulunan ve Neptün’den daha küçük, fakat Dünya’dan büyük gezegenleri tanımlamak için kullanılan bir egzoplanet sınıfıdır. Genelde yarıçapları 1.5 ile 4 dünya yarıçapı (R⊕) aralığında ve kütleleri birkaç ila yaklaşık yirmi Dünya kütlesi (M⊕) arasında ölçülür.

Bu gezegenler tipik olarak çekirdeklerinin çevresinde hidrojen-helyum gibi uçucu gazlardan oluşan kalın atmosferler barındırır; bu da onları kaya çekirdeğe sahip bir gezegen ile dev gaz devi arasındaki ara kategori yapar. Atmosfer bileşimi, su buharı, metan ve diğer gazları içerebilir. Yüzeyleri doğrudan gözlemlenemese de transit ve spektral gözlemlerle atmosferlerinin bazı özellikleri anlaşılabilir.

subNeptünler, uzaydaki en yaygın egzoplanet türlerinden biri olarak kabul edilir; özellikle Kepler ve K2 misyonlarıyla çok sayıda tespit edilmiştir. Genellikle kısa yörünge periyotlarına sahiptirler ve düşük yoğunluklu atmosferler nedeniyle geniş çaplı yüzey alanlarına sahip olabilirler. Bazı durumlarda çok gürültülü veya bulanık oktavlarda dengesiz yoğunluklar görülebilir; fakat temel sınıflandırma 1.5–4 R⊕ aralığını kapsar.

Oluşumları, protoplanetary disklerinde çekirdek oluşumu ve gaz kaptma süreçleriyle açıklanır. Disk ömrü boyunca gaz kütlesi kazanan çekirdekler, gezegenleşme sonrası atmosferlerini bazı durumlarda fotoevaporasyon ya da diğer kayıplarla kısmen kaybedebilir ve subNeptün olarak kalabilirler. Bu süreçler, gezegenlerin boyutlarını ve sıcaklıklarını etkiler ve süper-Earthler ile subNeptünler arasındaki dağılıma katkıda bulunur.

Güncel örnekler olarak GJ 1214 b ve K2-18 b verilebilir; bu tür gezegenler ayrıca Kepler-11 sistemi gibi çok sayıda bileşenli konfigürasyonlarda da bulunur. subNeptünler, gezegen oluşumu ve atmosferik evrim çalışmalarında önemli bir sınıf olarak kabul edilir.