studiepopulatie

Een studiepopulatie is de groep individuen waarover in een wetenschappelijk onderzoek uitspraken worden gedaan. Deze groep voldoet aan vooraf bepaalde inclusiecriteria en vormt een afbakening van de personen waarop de resultaten van het onderzoek van toepassing zijn. De studiepopulatie is vaak een afgeleide van de doelpopulatie of populatie van interesse, maar kan kleiner of specifieker zijn afhankelijk van het studiedesign en praktische haalbaarheid. Binnen de studiepopulatie worden inclusie- en exclusiecriteria gebruikt om te bepalen wie in de analyse wordt opgenomen.

In onderzoek wordt de studiepopulatie gedefinieerd door kenmerken zoals leeftijd, geslacht, gezondheidstoestand, blootstelling of weerslag van een factor. De wijze van selectie beïnvloedt de representativiteit: random of gestratifieerde steekproeftrekking bevordert generaliseerbaarheid, terwijl gemakselectie of selectieve werving sneller is maar mogelijk bias introduceert. De omvang van de populatie (N) en de respons op uitnodigingen zijn belangrijke factoren voor de statistische power en de precisie van schattingen.

Het verschil tussen studiepopulatie en doelpopulatie is relevant: de doelpopulatie verwijst naar de bredere groep waar conclusies uiteindelijk op van toepassing zijn, terwijl de studiepopulatie de gefocuste groep is waarover data zijn verzameld. Transparante rapportage van inclusiecriteria, afwijzingen, uitval en tijds- en geografische grenzen is essentieel om de externe toepasbaarheid en mogelijke biases te beoordelen.

Ethische overwegingen zoals geïnformeerde toestemming, privacy en risicobeoordeling gelden bij de selectie en follow-up van deelnemers. Vaak worden ook mogelijke biases in definities en werving expliciet besproken, zodat lezers de generaliseerbaarheid en beperkingen van de bevindingen kunnen inschatten.