structuurfondsen

Structuurfondsen is de term die in de Europese Unie wordt gebruikt voor de samenhangende groep investeringsinstrumenten die gericht zijn op het verkleinen van regionale en sociale verschillen en het stimuleren van duurzame groei. Ze vormen een centraal onderdeel van het beleid voor regio’s en stedelijke gebieden en dragen bij aan de economische en sociale convergentie binnen de Unie.

De belangrijkste structuurfondsen zijn het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO/ERDF), het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Cohesiefonds. Daarnaast speelt het Europees Landbouwfonds voor Ontwikkeling van Plattelanden (EAFRD) een belangrijke rol binnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Samen richten deze fondsen zich op investeringen in infrastructuur, innovatie, ondernemerschap, arbeid en opleiding, milieu en klimaat, en de ontwikkeling van plattelandsgebieden. De exacte inzet per land en regio wordt bepaald in operationele programma’s die zijn opgesteld door de lidstaten in samenwerking met regionale en lokale overheden en de Europese Commissie.

De uitvoering van de structuurfondsen berust op samenwerking tussen de Europese Unie en de lidstaten. Programma’s worden doorgaans gefunctioneerd met cofinanciering van EU-secties en nationale middelen en kennen een looptijd die meestal overeenkomt met de periodes van het meerjarige financiële kader (MFF). Toezicht en evaluatie vinden plaats via de Commissie, met monitoring door nationale beheersautoriteiten en onafhankelijke evaluatoren; fraude- en controlesmechanismen worden toegepast om de besteding te verifiëren.

Doelstellingen zijn onder meer het creëren van werkgelegenheid, het verbeteren van infrastructuur en leefomstandigheden, bevordering van gelijkheid en sociale inclusie, en het versterken van innovatie en milieuduurzaamheid in minder ontwikkelde regio’s. Structuurfondsen zijn daarmee een instrument voor economische en sociale cohesie in de EU.