slikproblemen

Slikproblemen, in medische termen dysfagie, is een verzamelnaam voor klachten rondom de slikfunctie. Ze kunnen de oropharyngeale fase betreffen of de passage door de slokdarm. Klachten variëren van moeite met het doorslikken van voedsel of vloeistoffen tot hoesten, verslikken of regurgitatie tijdens of na het eten.

Oorzaken zijn veelvuldig en kunnen onderverdelen worden in neurologische aandoeningen (beroerte, Parkinson, multiple sclerose), spierziekten en structurele of mechanische aandoeningen van het slokdarmsysteem (tumoren, littekens, stenose, Zenker’s divertikel). Andere oorzaken zijn refluxziekten, ontstekingen, medicatie, ouderdom en de effecten van bestraling of chirurgie in het hoofd-halsgebied.

Symptomen zijn onder meer moeite met slikken, pijn bij slikken, hoesten of verslikken tijdens of na de maaltijd, een gevoel dat voedsel vastzit, regurgitatie en mogelijk gewichtsverlies of terugkerende longontstekingen door aspiratie.

Diagnose gebeurt via anamnese en klinisch onderzoek, gevolgd door instrumentele onderzoeken zoals videofluoroscopie (modificeerde slikvideo) en FEES (fiber-optic endoscopic evaluation of swallowing). Voor slokdarmdysfagie kunnen endoscopie en manometrie aanvullende informatie bieden. Behandeling richt zich op de onderliggende oorzaak en op het verbeteren van de veiligheid van de voeding.

Behandeling kan bestaan uit dieetaanpassingen (verdikte vloeistoffen, textuurverrijkte voeding), slikrevalidatie door een logopedist, en compensatietechnieken. In ernstige gevallen kan voeding via een sonde noodzakelijk zijn. Structurele aandoeningen kunnen worden behandeld met dilatatie, stenting of chirurgie; bij reflux worden medicatie en leefstijlaanpassingen toegepast.

Prognose en impact variëren. Slikproblemen kunnen leiden tot ondervoeding, dehydratie of aspiratiepneumonie en hebben invloed op de kwaliteit van leven. Vroege herkenning, multidisciplinaire evaluatie en passende behandeling door logopedie, artsen en diëtisten zijn van belang.