simulatiemethoden

Simulatiemethoden zijn benaderingen om systemen te bestuderen door een computermodel van het systeem te bouwen en dit model vervolgens te laten draaien onder verschillende omstandigheden. Doel is inzicht te krijgen in processen, prestaties en mogelijke beleidskeuzes zonder ingrijpende praktische wijzigingen door te voeren.

De belangrijkste categorieën omvatten discrete-event simulatie, Monte Carlo simulatie, agent-based simulatie en systeemdynamica. Discrete-event simulatie modellereert operaties als gebeurtenissen aan het eind van regellijnen; Monte Carlo gebruikt veelvuldige toevallige steekproeven om onzekerheid te kwantificeren; agent-based simulatie beschouwt individuele besturingseenheden (agenten) die met elkaar en de omgeving interageren; systeemdynamica beschrijft continu veranderende systemen met differentiaal- of verschilvergelijkingen.

Een typisch simulatieproces bestaat uit probleemformulering, modelconstructie, data-inzameling en parameterisering, verificatie en validatie, experimentontwerp en uitvoering van simulaties, analyse van resultaten en communicatie van aanbevelingen. Vaak wordt ook gevoeligheidsanalyse en onzekerheidskwantificatie toegepast om robuuste beslissingen te ondersteunen.

Toepassingen komen voor in productie en logistiek (doorlooptijden, wachtrijen, capaciteit), gezondheidszorg (bezoekpatronen, beddencapaciteit), verkeer en transport (netwerkdoorstroming, verkeerslichten), financiën (risico- en portefeuilleanalyse) en engineering (prestaties van systemen, betrouwbaarheid).

Veelgebruikte hulpmiddelen omvatten gespecialiseerde simulatiesoftware en programmeerbibliotheken voor algemene talen; voorbeelden zijn AnyLogic, Arena, Simul8 en SimPy. Belangrijke aandachtspunten zijn modelvalidatie en verificatie, keuze van aannames, data kwaliteit, transparantie en reproduceerbaarheid, en de computationele kosten bij grote of complexe modellen.

---