schrijfdoelstellingen

Schrijfdoelstellingen zijn concrete doeleinden die een schrijver met een tekst beoogt te bereiken. Ze bepalen wat de lezer na het lezen weet, voelt of doet en vormen daarmee de richting van inhoud, toon en structuur.

Belangrijke elementen zijn de doelgroep, het gewenste resultaat (informeren, overtuigen, instrueren, activeren), de kernboodschap of hoofdpunten, de gewenste toon en stijl, de vorm en lengte, en de context waarin de tekst verschijnt. Door deze elementen vooraf vast te stellen, ontstaat er grip op wat wel en niet in de tekst komt.

Typen doelstellingen variëren, maar worden vaak onderverdeeld in informatief (kennis overdragen), overtuigend (mening beïnvloeden), instruerend (stappen of procedures uitleggen) en activerend (aanzetten tot handelen). Doelen kunnen gecombineerd worden, maar helderheid blijft cruciaal.

Het formuleren van schrijfdoelstellingen werkt het best met concrete en toetsbare formuleringen. Voorbeelden zijn: “Na dit artikel kan de lezer drie hoofdvoordelen benoemen” of “De lezer kan binnen twee minuten de stappen in deze handleiding volgen.” Het toepassen van SMART-criteria (Specifiek, Meetbaar, Haalbaar, Relevant, Tijdgebonden) kan helpen om de doelstellingen duidelijk en haalbaar te houden.

In de praktijk dienen schrijfdoelstellingen als leidraad bij keuzes over inhoud, structuur, woordkeuze en toon, en als toetssteen tijdens revisie. Ze helpen bepalen welke informatie wel of niet in de tekst hoort en hoe progressie gemeten kan worden.