reizigerkilometer

Reizigerkilometer is een transportstatistiek die de hoeveelheid verplaatsing door reizigers meet. Eén reizigerkilometer vertegenwoordigt het verplaatsen van één reiziger over één kilometer. In de praktijk wordt het berekend als het aantal reizigers vermenigvuldigd met de afstand die zij afleggen, en dit wordt op alle reizen bij elkaar opgeteld.

Berekening en voorbeeld: Voor een enkele rit met een voertuig dat 30 reizigers vervoert over een afstand van 15 kilometer levert dit 30 × 15 = 450 reizigerkilometers op. Voor meerdere ritten en voertuigen tel je de reizigerkilometers van elke rit op. Zo ontstaat een totaal voor een bepaald gebied of een specifieke periode. Reizigerkilometers kunnen worden berekend per vervoerwijze (trein, bus, tram, metro, vliegtuig, auto) en dienen vaak als maatstaf voor de gebruikersvraag en de benutting van het spoor- en wegennet.

Toepassingen en beperkingen: Reizigerkilometer is nuttig bij het vergelijken van vervoersmodaliteiten, bij het modelleren van vraag en capaciteit, en bij het inschatten van energiebesparing en emissies per reizigerkm. Nadelen zijn onder meer dat de maat geen informatie geeft over reisduur, bestemming of reizigersdoel, en dat nauwkeurigheid afhankelijk is van betrouwbare reizigersaantallen en afstandsbepalingen. Daarnaast kan de maat verschillen tussen regio’s en definities.

Nederlandse context: in officiële statistieken op bijvoorbeeld CBS- of beleidsniveau wordt vaak gesproken over reizigerkilometers per vervoersmode en als onderdeel van bredere mobiliteitsindicatoren. See also: passenger-kilometer, vervoersindicatoren.