randstabiliteit

Randstabiliteit is een term uit de geotechniek die de stabiliteit beschrijft van de rand of talud van een aardmassa, zoals een nieuw gecreëerde snede, een dijk, rivier- of kustbank of een talud langs een weg. Het gaat om de weerstand tegen verschuiving, instorting of afbrokkeling van de rand onder invloeden als het eigen gewicht, waterdruk, poreuze druk en externe belastingen zoals verkeer, seismische activiteit of veranderingen in de grondwaterstand.

De randstabiliteit wordt bepaald door een combinatie van geometrie (hoogte, hellingshoek en randafwerking), bodemopbouw (soort en samenstelling van de grond, cohesie en wrijving), drainage en vochttoestand, en externe belastingen. Ook tijdaspekten zoals verwering, wortelgroei en seizoensinvloeden spelen een rol. In de praktijk wordt de veiligheid van een rand beoordeeld door middel van een factor van veiligheid tegen mogelijke faalmechanismen zoals verschuiving, kantelen of doorbraak. Methoden hiervoor variëren van klassieke grensgedraganalyses tot complexe numerieke modellen.

Beheersing van randstabiliteit omvat maatregelen zoals afgrondsdrainage en waterafvoer om poreuze druk te verlagen, bekleding en wortelgewortelde begroeiing voor extra stabiliteit, en het gebruik van tegenkrachten zoals taluds, keermuren, gewapende grond, palen en geosynthetica. Toepassingsgebieden bevinden zich in wegen- en utiliteitsbouw, kust- en rivierwerken, bebouwde oppervlakken en mijnbouw.

Kwaliteitsborging vereist voldoende geotechnische gegevens, ongunstige scenario’s en monitoring, zodat de rand in de gewenste veiligheid blijft gedurende de levensduur van het project.