programmeerinterpreters

Een programmeerinterpreter is een softwarecomponent die code van een programmeertaal direct uitvoert door de broncode te lezen, te analyseren en stap voor stap uit te voeren. In tegenstelling tot een compiler, die de code omzet in machinecode voordat uitvoering begint, interpreteert een interpreter de instructies during run time. Dit maakt snelle ontwikkeling, interactieve debugging en platformonafhankelijkheid mogelijk, maar kan ten koste gaan van de uitvoeringssnelheid.

Het uitvoeringsproces omvat meestal lexing of tokenisatie, parsing met constructie van een abstracte syntaxisboom (AST), en een evaluatie- of interpretatielaag die de AST of een tussenrepresentatie direct omzet in acties zoals bewerkingen, toekennnen van variabelen en het beheren van controleflow. Veel interpreters bieden een REPL (read-eval-print loop) waarin gebruikers direct code kunnen invoeren en onmiddellijke resultaten krijgen. Ook bieden ze vaak een runtime-omgeving met geheugenbeheer, functies, modules en foutafhandeling.

Er bestaan verschillende uitvoeringsmodellen voor interpreters. Directe interpreters voeren de boom ter plaatse uit (tree-walk interpretering). Andere gebruiken een bytecode-interpreter waarin de code eerst wordt omgezet naar een tussencode die door een virtuele machine wordt uitgevoerd. Sommige implementaties combineren interpreteren met just-in-time (JIT) compilatie om vaak gebruikte paden te versnellen.

Voordelen van interpreters zijn flexibiliteit, eenvoud van debugging, dynamische typeligging en betere portabiliteit. Nadelen zijn doorgaans lagere maximale prestaties vergeleken met volledig gecompileerde talen. Bekende voorbeelden zijn CPython voor Python, Ruby MRI, en JavaScript-engines zoals V8 en SpiderMonkey, die vaak zowel interpreter- als JIT-achtige mechanismen gebruiken. Interpreteren vindt veel plaats in scripting, onderwijs, snelle prototyping en ingebouwde toepassingen (bijvoorbeeld Lua).