productiedelen

Productiedelen is een term uit de bedrijfsvoering en productie- en supply chain management die de afzonderlijke onderdelen van een productieproces aanduidt die nodig zijn om goederen te vervaardigen en te leveren. De term kan verwijzen naar onderdelen van het productieproces zelf, zoals de stappen die een product doorloopt, maar ook naar de componenten waaruit het eindproduct is opgebouwd.

In algemene zin omvatten productiedelen vier categorieën: input en grondstoffen, productiemiddelen (machines, gereedschappen, faciliteiten), arbeid en methoden (procedures en instructies), en bestuur en controle (planning, kwaliteitszorg, logistiek). Binnen deze indeling worden twee hoofdsoorten productiedelen onderscheiden:

- Primaire productiedelen: de bewerkings- en assemblage-stappen die transformeren, assembleren of afwerken van een product, inclusief testen en verpakking.

- Ondersteunende productiedelen: activiteiten die nodig zijn om de primaire bewerkingen mogelijk te maken, zoals onderhoud, kwaliteitsmanagement, inkoop, opslag en transport, en facility management.

Doeleinden van inzicht in productiedelen zijn onder meer het optimaliseren van de waardestroom, het verkorten van doorlooptijden, het verlagen van kosten en het verbeteren van leveringsbetrouwbaarheid. Bij ontwerp en implementatie van een fabriek spelen lay-out, capaciteit, voorraadbeheer en procesbesturing een cruciale rol, vaak aangestuurd door lean-methoden zoals waardestroomanalyse.

In de praktijk kan de term ook verwijzen naar de componenten van een eindproduct die samen een product vormen, vooral in productontwerp en assemblageplanning. Productiedelen vormen daarmee een fundamenteel concept in productiebeheer en operations management.