precyzyjnoci

Precyzyjność, zwana także precyzyjnością, to cecha wyników pomiarów lub obserwacji, która opisuje ich spójność lub powtarzalność. Mierzy się ją przez ocenę rozrzutu wartości uzyskanych przy wielokrotnych powtórzeniach tego samego pomiaru, metody lub procedury. Najczęściej wykorzystuje się odchylenie standardowe, wariancję lub współczynnik zmienności.

W praktyce rozróżnia się precyzyjność od dokładności. Precyzyjność odnosi się do wewnętrznej spójności wyników (jak bardzo są do siebie podobne), natomiast dokładność dotyczy bliskości średniego wyniku do wartości prawdziwej. Wysoka precyzyjność nie gwarantuje zatem, że pomiar jest trafny, jeśli istnieje systematyczny błąd.

W metrologii i analizie systemów pomiarowych (MSA) pojęcie to łączone jest z powtarzalnością i reprodukowalnością. Powtarzalność to zgodność wyników wykonywanych przez ten sam warunek (narzędzie, operator) w krótkich odstępach czasu; reprodukowalność dotyczy zgodności między różnymi operatorami lub urządzeniami.

Poprawa precyzyjności obejmuje kalibrację, kontrolę warunków środowiskowych, standaryzację procedur, zwiększenie liczby powtórzeń, selekcję lepszych narzędzi oraz eliminację szumów losowych. Zastosowania obejmują nauki ścisłe, inżynierię, produkcję i analizę danych, gdzie precyzyjność wpływa na wiarygodność wyników i decyzji opartych na pomiarach.