reprodukowalnoci

Reprodukowalność, czasem nazywana również reprodukowalnością lub replikowalnością, to zdolność uzyskanych wyników badania do odtworzenia przez niezależnych naukowców przy użyciu opisanych metod, danych i narzędzi. W praktyce oznacza, że po odtworzeniu wszystkich etapów eksperymentu lub analizy inni badacze powinni uzyskać identyczne lub bardzo podobne wyniki.

W kontekście naukowym wyróżnia się różne powiązane pojęcia. Powtarzalność odnosi się do uzyskiwania podobnych rezultatów w tym samym laboratorium przy powtórzeniu warunków. Reprodukowalność i replikowalność zwykle odnoszą się do odtworzenia wyników niezależnie w innych ośrodkach, często przy użyciu podobnych, lecz nie identycznych metod. W praktyce granice między tymi pojęciami są płynne i zależą od dziedziny.

Znaczenie reprodukowalności rośnie w dobie otwartej nauki. Nieleczony problem niereprodukowalnych wyników wpływa na zaufanie do badań, utrudnia postęp i zabiera zasoby. W wielu dziedzinach podejmuje się działania mające na celu poprawę przejrzystości, w tym dostęp do danych i kodu źródłowego, rejestrację hipotez, opisy metod, a także standardy raportowania.

Czynniki utrudniające to złożoność danych, prywatność, zależność od specyficznych konfiguracji sprzętowych i oprogramowania, presja publikacyjna oraz ograniczenia prawne. Praktyki sprzyjające reprodukowalności obejmują dokumentowanie wszystkich kroków analizy, użycie wersjonowania kodu, konteneryzację środowisk obliczeniowych, publikowanie danych zgodnych z politykami prywatności i stosowanie otwartych standardów raportowania. Zobaczenia i standardy wciąż ewoluują wraz z postępem nauki.