portefeuilleoptimalisatie

Portefeuilleoptimalisatie is een gebied in financieel management dat zich bezighoudt met het bepalen van de verdeling van investeringen over meerdere activa om een gewenste afweging tussen rendement en risico te bereiken. Het doel is efficiënte toewijzing die het verwachte rendement maximaliseert onder risicobeperkingen, of het risico minimaliseert bij een gegeven doelrendement. Het concept is sterk verbonden met de Modern Portfolio Theory van Markowitz.

In de klassieke formulering wordt gekeken naar het verwachte rendement van elk actief en de covariantie tussen activa. De berekening leidt tot een optimale portefeuille die vaak via kwadratische programmering wordt gevonden, met als doel bijvoorbeeld minimale portefeuillevariantie bij een vereist verwacht rendement. Belangrijke inputs zijn de verwachte rendementen, de covariantiematrix en beperkingen zoals budget, geen short selling, en limieten op posities.

Naast de klassieke mean-variance-optimalisatie bestaan er varianten en uitbreidingen: minimum-variance portfolios, risk parity, Black-Litterman model, en robuuste, multi-periodische of stochastische optimalisatie. Er wordt vaak gebruikgemaakt van risicometingen zoals standaarddeviatie, VaR, CVaR, en van constraints zoals transactiekosten, liquiditeitsbeperkingen en beleggingshorizons.

Implementatie en beperkingen: modellen zijn afhankelijk van estimeringsinzichten en aannames (bijv. normale verdeling, stationariteit). Schattingen van verwachte rendementen en covariantie zijn onzeker; hierdoor ontstaat estimation risk. Praktisch dient men regelmatig bij te werken en rekening te houden met kosten, belastingen en uitvoering. Transactiekosten en beperkingen kunnen de theoretische efficiëntie verminderen.