patiëntenselectie

Patiëntenselectie is het proces waarbij wordt bepaald of een patiënt in aanmerking komt voor een specifieke behandeling, procedure, medicijn of deelname aan wetenschappelijk onderzoek. Het doel is om het verwachte voordeel voor de patiënt te maximaliseren en mogelijke schade te beperken, op basis van vooraf vastgestelde criteria en afwegingen van risico en baten.

In de praktijk komt patiëntenselectie voor in verschillende contexten. Bij klinische onderzoeken gelden expliciete inclusie- en exclusiecriteria die bepalen wie mag deelnemen. Bij orgaandonatie en transplantatie bepalen medische noodzaak, goed functioneren van het orgaan en kans op langdurig succes wie in aanmerking komt. In de dagelijkse klinische zorg kan selectie plaatsvinden voor invasieve ingrepen, dure geneesmiddelen of intensieve zorg, waarbij prognose, comorbiditeiten en de verwachting van functionele verbetering meewegen. Ook screening en diagnostiek kunnen afhankelijk van risicofactoren en testprestaties gerichte keuzes opleveren.

Het selectieproces wordt doorgaans ondersteund door multidisciplinaire afwegingen, medische evidence, en waar mogelijk instrumenten zoals inclusie- en exclusiecriteria of ernstkoersen. Belangrijke elementen zijn een afweging van benefit versus harm, rekening houden met patiëntvoorkeuren en recht op autonomie, en zorgvuldige documentatie. Ethische principes zoals rechtvaardigheid en gelijke toegang spelen een cruciale rol, evenals transparantie en regelmatige evaluatie om bias en ongelijkheid te voorkomen.

Doel blijft consistente zorgkwaliteit: passende behandeling voor de juiste patiënt, met verantwoorde toewijzing van beperkte middelen en duidelijke uitleg aan de patiënt.