parafraseer

Parafraseren is het proces waarbij men de inhoud van een tekst of uitspraak opnieuw uitdrukt met andere woorden, zonder de kernbetekenis te veranderen. In de Nederlandse taal verwijst het werkwoord parafraseeren naar deze handeling, terwijl het zelfstandig naamwoord parafrase wordt gebruikt voor de herformulering zelf.

Parafraseren wordt toegepast om teksten toegankelijker te maken, complexe informatie te verduidelijken, of bronnen in eigen woorden in een nieuw stuk te verwerken. Het is een onderscheidende techniek ten opzichte van vertaling: bij parafrase blijft de tekst in dezelfde taal, maar de formulering wijzigt en de zinsbouw kan worden aangepast. Parafraseren kan informatief, samenvattend of kritisch zijn, afhankelijk van de doelstelling.

Een goede parafrase vereist begrip van de oorspronkelijke betekenis, daarna herformuleren met andere woordkeuze en structuur, en uiteindelijk controle op nauwkeurigheid, toon en lengte. Technieken omvatten het veranderen van zinsstructuur, het gebruik van synoniemen met behoud van nuances, het verwijderen van overbodige details en het toevoegen van overwegingen die aanvullend zijn maar niet in de originele tekst staan. Het is belangrijk om de bron te citeren als de parafrase het werk van iemand anders betreft.

Veelvoorkomende valkuilen zijn te sterke nabootsing van de originele zinswendingen, verkeerde interpretatie van ideeën of het toevoegen van ongeautoriseerde informatie. Goed parafraseeren houdt in dat men de hoofdidee en argumenten correct weergeeft en de oorspronkelijke betekenis respecteert.