opsommen

Opsommen is een Nederlands werkwoord (infinitief opsommen) met de betekenis: items in een reeks noemen of één voor één opsommen. Het doel is om duidelijk een aantal feiten, kenmerken, stappen of redenen te noemen. De bijbehorende zelfstandig naamwoordvorm is opsomming, waarmee zowel de handeling als de resulterende lijst bedoeld kan zijn. Een formeel synoniem is enumeratie.

Gebruikelijk is dat opsommen structuur aanbrengt in teksten. Een opsomming kan in lopende zinnen plaatsvinden, vaak met komma’s tussen de items en met een koppelteken of voegwoord zoals 'en' voor het laatste item. In formelere of didactische stukken dient men de lijst soms vooraf te laten gaan door een inleidende zin en een dubbelepunt, bijvoorbeeld: 'De volgende factoren spelen een rol: prijs, kwaliteit en leverbetrouwbaarheid.'

Opsomming komt zowel in alledaagse als in vaktaal voor, en kan variëren van korte aanduidingen tot lange, gedetailleerde lijsten. De term onderscheidt zich van som, wat in de wiskunde meestal een optelling aanduidt; opsommen verwijst naar het noemen van items, niet naar het optellen daarvan.

Zie ook: enumerate, enumeratie, lijst, opsommingstekens. Voorbeelden van gebruik zijn: 'Tijdens de bijeenkomst worden de oorzaken opgesomd: gebrek aan planning, beperkte middelen en gebrek aan communicatie.' of: 'Ik zal de stappen opsommen: analyseren, ontwerpen, implementeren en evalueren.' Een juiste opsomming verhoogt de helderheid en kan bijdragen aan een beter begrip van de tekst.