Home

ontluisterende

Ontluisterende is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat wordt gebruikt voor feiten, beelden of ervaringen die een beschadigd of onzeker geworden beeld van de werkelijkheid laten zien. Het duidt op een disillusionering of sobering effect: illusies, hoop of verwachtingen worden in twijfel getrokken en soms direct doorprikt. In die zin verwijst ontluisterende informatie naar wat de lezer of kijker weerhaalt aan de pretenties of geruststellende verhalen rondom een onderwerp.

Gebruik en toon

De term komt vooral voor in formele, journalistieke of literaire contexten. Hij draagt een zekere ernst en

Etymologie en verwante termen

Het woord is afgeleid van het werkwoord ontluisteren, waarmee men illusies of verwachtingen ontnucht of blootlegt.

Voorbeelden

- De ontluisterende cijfers over armoede brachten de beleidsdebatten op scherp.

- Het ontluisterende portret in de documentaire herinnerde kijkers aan de menselijke kant van de tragedie.

- De scène levert een ontluisterende waarheid op die het optimisme ondermijnt.

Samenvatting

Ontluisterende beschrijft wat de glans of geruststellende verbeelding doorbreekt en de harde realiteit onder ogen brengt.

afstand
en
kan
zowel
beschrijvend
als
evaluatief
zijn.
Een
ontluisterende
analyse
noemt
meningsvorming
het
veld
van
de
realiteit
onder
ogen
zien,
vaak
met
kritische
nuance
over
wat
eerder
onduidelijk
of
rooskleurig
leek.
Het
woord
kan
zowel
betrekking
hebben
op
cijfers,
beeldmateriaal
als
persoonlijke
getuigenissen.
Verwante
zelfstandige
naamwoorden
zijn
onder
meer
ontluistering
(het
proces
of
resultaat
daarvan)
en
ontluisterende
werking
(de
werking
die
zo’n
effect
heeft).
Het
is
vooral
passend
in
serieuze,
kritische
of
literair
van
toon.