onderdosering

Onderdosering is de situatie waarin een medicijn in een dosis wordt toegediend die te laag is om het beoogde therapeutische effect te bereiken. Dit kan leiden tot subtherapeutische concentraties in het bloed en onvoldoende controle van de ziekte of symptomen. Onderdosering kan voorkomen bij zowel medicaties als therapieën waar een nauwkeurig doseringsbeleid cruciaal is.

Oorzaken van onderdosering zijn onder meer onjuiste dosering, misrekenen op basis van gewicht of leeftijd, nier- of leverfunctieverlies, interacties met andere medicijnen, voedselinname of formulering en toedieningsroute, en beperkte therapietrouw. Ook verschuivingen in de farmacokinetiek door ziekte, zwangerschap of veranderingen in de behandeling kunnen leiden tot lagere plasmaconcentraties dan bedoeld.

De gevolgen van onderdosering variëren per situatie. Bij infecties kan onderdosering leiden tot terugval en een verhoogde kans op resistentie. Bij pijn-, psychiatrische of chronische aandoeningen kan onvoldoende therapie leiden tot aanhoudende klachten en verslechterde ziektecontrole. In zeldzamere gevallen kan onderdosering bijdragen aan complicaties doordat de ziekte niet tijdig onder controle komt.

Preventie en aanpak richten zich op een juiste dosis volgens wetenschappelijke richtlijnen en individuele factoren zoals gewicht, leeftijd en nier-/leverfunctie. Duidelijke instructies en naleving zijn essentieel; bij medicijnen waarbij terapeutische monitoring mogelijk is, kan dat helpen om dosering aan te passen. Raadpleeg altijd een zorgverlener bij twijfel over dosering of plotselinge veranderingen in gezondheid of medicatie.