onafhankelijkgefundeerd

Onafhankelijkgefundeerd is een samenstelling die in Nederlandse academische taal wordt gebruikt om een bewering of standpunt te beschrijven waarvan de onderbouwing losstaat van de eigen redenering of aannames.

In epistemologie verwijst het naar een vorm van justificatie die onafhankelijk is van de specifieke argumentstructuur. De steun voor de bewering berust op criteria, feiten of bronnen die niet direct voortvloeien uit de bewering zelf.

Een onafhankelijk gefundeerde stelling voldoet aan criteria zoals onafhankelijke bewijslast, externe corroboratie en objectieve, reproduceerbare data. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat de conclusie uitsluitend afhankelijk is van interne logica of van de oorspronkelijke argumenten.

Voorbeelden: in de wetenschap levert replicatie door verschillende onderzoeksgroepen en onafhankelijke metingen support; in het recht en de journalistiek speelt bronkritiek en onafhankelijke forensische analyse een vergelijkbare rol.

Kritiekpunten: sommigen betwijfelen of echte onafhankelijkheid haalbaar is, omdat elk denker en elke theorie aannames bevat. Een overmatige nadruk op externe bronnen kan bovendien coherentie en bruikbaarheid van theorieën ondermijnen.

Zie ook: onafhankelijk bewijs, fundering, fundamentalisme.