objectbronnen

Objectbronnen is een term die wordt gebruikt in informatiebeheer en digitale duurzaamheid. Het verwijst naar de bronnen die informatie leveren over een object in een datamodel, digitale collectie of archief. Deze bronnen documenteren herkomst, authenticiteit en context van het object.

Het doel van objectbronnen is provenance en verantwoording mogelijk maken: ze helpen bij reproducering, attribueren van werk en kwaliteitscontrole. Door bronnen te koppelen aan een object ontstaat duidelijk welke informatie afkomstig is van waar en welke bewerkingen of interpretaties daarop zijn toegepast.

Typen objectbronnen zijn onder meer primaire bronnen (de oorspronkelijke documenten of ruwe data), secundaire bronnen (analyses of samenvattingen daarvan) en metadata-bronnen (provenance- of citatiemetadata). Ook licentie- en rechteninformatie kan als bron worden meegevoerd. In veel systemen worden objectbronnen vastgelegd met verwijzingen en, waar mogelijk, persistente identifiers.

Toepassing vindt plaats in metadata-schema’s en linked data; objectbronnen kunnen worden vastgelegd met behulp van principes uit provenance-ontologieën zoals PROV-O. Dit ondersteunt functies als herleidbaarheidsketens, versiebeheer en attribueringsgeschiedenis. In bibliotheek-, archief- en onderzoeksomgevingen spelen objectbronnen een cruciale rol bij kwaliteitsborging en langetermijntoegankelijkheid.

Voorbeelden zijn onder meer een digitale afbeelding met de oorspronkelijke raw-bestanden en scanningparameters, een dataset met de reconstructieprocedure en de bijbehorende publicatiebron, of software artefacten met broncode-repositories en build-logbestanden.

Uitdagingen omvatten onvolledige of inconsistente broninformatie, meertaligheid en de lange termijn toegankelijkheid van bronnen. Best practices richten zich op volledige rapportage, versiebeheer en het gebruiken van persistent identifiers.