normgebaseerd

Normgebaseerd is een term die beschrijft dat een benadering, methode of beoordelingskader is gebaseerd op normen, standaarden of normative criteria. In zo’n benadering worden waarden en regels die als juist of passend gelden gebruikt als uitgangspunt voor besluitvorming, evaluatie en handelingsperspectieven, in tegenstelling tot uitsluitend empirische data of subjectieve indrukken.

Toepassingsgebieden omvatten wet- en regelgeving, kwaliteit en compliance, ethische analyse en beleidsbeoordelingen. In juridische context verwijst een normgebaseerde aanpak naar het hanteren van normen en regels bij de beoordeling van gedragingen en verantwoordelijkheden. In ethiek en politieke filosofie kan een normgebaseerde methode eisen stellen aan rechtvaardigheid, rechten en plichten. In governance en bedrijfsleven worden normkaders gebruikt om gedrag en prestaties te toetsen aan codes, standaarden of maatschappelijke verwachtingen.

Voordelen van normgebaseerde benaderingen zijn onder meer consistente criteria, transparantie en de nadruk op waarde- en rechtvaardigheidsimplicaties. Mogelijke nadelen zijn flexibiliteitsbeperking bij complexiteit, de spanning tussen verschillende normen en de vraag wie de geldigheid van de normen bepaalt. In de praktijk kan de betekenis en toepassing van normen afhangen van context en interpretatie.

Normgebaseerd is hiermee een breed concept dat verschilt per discipline, maar gemeenschappelijk het idee deelt dat normen de basis vormen voor evaluatie en besluitvorming.