nieprzytomno

Nieprzytomność, potocznie także określana formą nieprzytomno, to stan całkowitego lub znaczącego braku reakcji na bodźce oraz utraty kontaktu z otoczeniem. Osoba nieprzytomna nie odpowiada na dotyk ani na głosy i zwykle nie utrzymuje samodzielnie drożnych dróg oddechowych. Forma ta wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. W polskim języku najczęściej używa się terminu nieprzytomność; forma nieprzytomno występuje rzadziej i może pojawić się w potocznym opisie stanu.

Przyczyny nieprzytomności są różnorodne i obejmują urazy głowy, krwiaki mózgowe, udary, niedotlenienie (np. z powodu zadławienia lub zaburzeń oddychania), zaburzenia metaboliczne (hipoglikemia, zaburzenia elektrolitowe, wątroba, nerek), zatrucia (alkohol, substancje psychoaktywne, trucizny), zaburzenia rytmu serca i inne choroby narządowe. Czynnikami ryzyka mogą być urazy, choroby przewlekłe, upojenie alkoholem lub narkotykami oraz nagłe pogorszenia stanu zdrowia.

Objawy to brak reagowania na bodźce, utrata przytomności, brak ochrony dróg oddechowych, mogą występować zaburzenia oddechu i sinienie (niedotlenienie). Ocena stanu często obejmuje skale neurologiczne, takie jak Skala Glasgow Coma Scale (GCS).

Postępowanie w nagłych wypadkach polega na natychmiastowym wezwaniu pomocy, zabezpieczeniu bezpieczeństwa, ocenie przytomności, otwarciu drożności dróg oddechowych i sprawdzeniu oddechu. Jeśli to możliwe i nie ma podejrzenia urazu kręgosłupa, zaleca się ułożenie w pozycję boczną ustaloną i rozpoczęcie resuscytacji, jeśli osoba nie oddycha. W szpitalu przeprowadza się diagnostykę przyczynową i prowadzi leczenie odpowiednie do rozpoznanego stanu, wraz z monitorowaniem funkcji życiowych.

Prognoza zależy od przyczyny, czasu udzielenia pomocy i skuteczności leczenia podstawowego. Zobacz także: omdlenie, śpiączka, resuscytacja krążeniowo-oddechowa.