mondbacteriën

Mondbacteriën zijn de groep bacteriën die in de mondholte voorkomen en een belangrijke rol spelen bij zowel gezondheid als ziekte. Ze koloniseren diverse plekjes zoals tanden, tandvlees, tong en speeksel en vormen biofilms die bekend staan als tandplak. De mond microbiota omvat honderden tot duizenden soorten uit verschillende fyla, waaronder Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria, Proteobacteria en Fusobacteria. De meeste stammen zijn commensalen die helpen bij de afweer tegen schadelijke microben, nemen deel aan de suikermetabolisme in de biofilm en dragen zo bij aan de stabiliteit van de mondomgeving; sommige soorten kunnen echter bij afwijkende omstandigheden schadelijke metabolen produceren.

Bij een gezonde mondbalans houden mondbacteriën zich meestal in toom, maar een ongunstige samenstelling kan leiden tot cariës (tandbederf) en ontstekingen van het tandvlees, zoals parodontitis. Cariës wordt sterk geassocieerd met cariogene bacteriën zoals Streptococcus mutans, terwijl parodontitis in verband wordt gebracht met anaerobe genera zoals Porphyromonas gingivalis, Treponema denticola en andere. Voeding met veel suikers, beperkte mondhygiëne, roken en antibiotica kunnen de samenstelling van de mondmicrobiota veranderen en de kans op ziekte vergroten.

Onderzoek naar de mondbacteriën gebeurt met cultureel onderzoek en moderne moleculaire technieken zoals 16S rRNA sequencing en metagenomische analyses. Het mondmicrobioom heeft ook mogelijke implicaties voor de algehele gezondheid, waaronder het risico op bacteriële ontstekingen in andere delen van het lichaam. Goede mondhygiëne en regelmatige tandheelkundige controle blijven essentieel om een gezonde balans te bevorderen.