lichtgedreven

Lichtgedreven is een term die gebruikt wordt voor systemen, processen en apparaten die worden aangedreven of gecontroleerd door licht. Het begrip omvat directe omzetting van licht in arbeid, maar ook het gebruik van licht als signaal of regelprincipe. In de wetenschappelijke literatuur worden meerdere mechanismen onderscheiden waardoor licht arbeid kan veroorzaken: fotochemische processen die bindingen veranderen, fotothermische processen die licht omzetten in warmte, en optische krachten die bewegingen kunnen induceren via stralingsdruk of optische manipulatie.

Toepassingen bevinden zich vooral in materialenwetenschap, robotica en chemie. Lichtgedreven actuatoren worden ontwikkeld voor zachte robots en moleculaire machines; licht kan ook dienen voor gerichte vrijgave van geneesmiddelen en voor fotokatalyse. Daarnaast wordt licht ingezet als controle-signaal in optische sensoren en bij de integratie van fotonica met elektronica, waardoor apparaten op afstand of zonder direct elektrisch contact kunnen worden gestuurd.

Voordelen van lichtgedreven systemen zijn snelle, contactloze bediening en de mogelijkheid tot afstandscontrole. Uitdagingen omvatten de efficiëntie van de omzetting, materiaalstabiliteit bij herhaalde blootstelling, snelheid van respons en selectiviteit van golflengten. Onderzoekers zoeken naar materialen die reageren op zichtbaar licht en die gemakkelijk kunnen worden geïntegreerd in bestaande technologieën.