leverancierscategorieën

Leverancierscategorieën is een methode om leveranciers te groeperen op basis van gemeenschappelijke kenmerken zodat inkoopactiviteiten en relatiebeheer beter kunnen worden afgestemd op de specifieke situatie van elke categorie. Het doel is waardes toe te voegen door kostenreductie, leveringszekerheid en risicobeheersing te verbeteren.

Een veelgebruikte benadering is op basis van strategisch belang en spend, zoals het Kraljic-model, met categorieën als Strategic, Leverage, Non-Critical en Bottleneck. Daarnaast worden leveranciers ook ingedeeld naar type goederen of diensten (directe materialen, indirecte materialen, services), naar leveringsrisico en afhankelijkheid (single source versus multi-source) en naar geografische spreiding en supply chain risico’s. De uiteindelijke indeling is vaak een combinatie van deze criteria.

Belangrijke criteria voor indeling zijn onder meer de impact op de bedrijfsvoering, het volume of belang van de uitgaven, beschikbaarheid van alternatieven, levertijden, leveringszekerheid, kwaliteit en naleving van regelgeving. De gekozen categorieën sturen vervolgens de sourcing- en relatieaanpak.

Beheer per categorie varieert. Strategische leveranciers vragen om lange termijn samenwerking, gezamenlijke ontwikkeling en SRM-programma’s; leverage-leveranciers worden benaderd met concurrentie en raamcontracten; non-critial en routineleveranciers kunnen efficiënter worden ingekocht via catalogs en e-procurement; bottleneckleveranciers vereisen risicobeheersing en noodplannen. Implementatie vereist duidelijke taxonomie, betrouwbare data, en periodieke herziening met afstemming tussen inkoop en bedrijfsfuncties.

Voordelen zijn betere risicobeheersing, kostenoptimalisatie, leveringszekerheid en compliance; nadelen omvatten dat de classificatie tijd en onderhoud vergt en bij veranderende omstandigheden regelmatig moet worden aangepast.