leeninvloeden

Leeninvloeden verwijzen naar de invloed van andere talen op een taal door uitwisseling van woorden, betekenissen en structuren tijdens taalcontact. De belangrijkste vormen zijn leenwoorden (directe overdracht van woorden), leenvertalingen of calques (de vertaling van uitdrukkingen of zinnen), en semantische leningen (verandering van de betekenis van een bestaand woord onder invloed van een donor­taal). Daarnaast kunnen fonologische, morfologische en syntactische aanpassingen plaatsvinden zodat leenwoorden en leenuitdrukkingen passen in de doeltaal.

Leeninvloeden ontstaan door contact door handel, migratie, kolonisatie, media en onderwijs. De donor- of contacttaal bepaalt vaak de aard en duur van de invloed. In veel talen is Engels een dominante donortaal, met leenwoorden op gebieden als technologie, cultuur en bedrijfsleven. Franse en Latijnse leenwortels blijven prominent in formele of traditionele registers. De mate van integratie hangt af van factoren zoals prestige, frequentie van gebruik, en de syntactische en morfologische structuur van de doeltaal.

Gevolgen van leeninvloeden zijn onder meer uitbreiding van de woordenschat, verschuivingen in betekenissen en soms aanpassingen in de grammatica. Leenwoorden kunnen na verloop van tijd volledig worden geïntegreerd in de taalgemeenschap of naast inheemse woorden blijven bestaan. Taalkundig onderzoek naar leeninvloeden maakt gebruik van etymologie, diachrone analyses en corpora om bronnen, tijdstippen en verspreiding te traceren.