klimaattoestanden

Klimaattoestanden is een term die in meteorologie en klimaatonderzoek wordt gebruikt om de heersende of kenmerkende toestand van het klimaat bij een locatie te beschrijven. Het verwijst naar de combinatie van verschillende weervariabelen die samen bepalen hoe het klimaat aanvoelt en functioneert op een bepaald moment of over een bepaalde periode. Klimaattoestanden kunnen slaan op specifieke perioden met vergelijkbare omstandigheden, of op bredere patronen die kenmerkend zijn voor een regio.

Belangrijkste componenten zijn onder meer temperatuur (hogere of lagere temperaturen dan normaal), vochtigheid, windsnelheid en -richting, neerslag, bewolking en zonne-instraling, en luchtdruk. Deze factoren wisselen samen en bepalen onder andere de gezondheidsrisico’s, het gedrenkte of droge gevoel, en de operationele uitdagingen voor mens en infrastructuur.

Classificatie en meting van klimaattoestanden gebeuren doorgaans via klimaatnormen en long-term normals, zoals 30-jarige gemiddelden, en via categorieën zoals warmte- of koudeperioden, droogtes en natte periodes. Data komen uit weerstations, satellieten en klimaatmodellen en worden vaak bewerkt volgens standaarden van instellingen zoals het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) of de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO).

Toepassingen van klimaattoestanden zijn breed: landbouw en tuinbouw plannen op basis van verwachte warmte- en neerslagpatronen, bouw en HVAC-design richten zich op verwachte warmtestress en vochtigheid, en waterbeheer en gezondheidszorg monitoren risico’s zoals hittegolven en droogte. Ook beleidsvorming op het gebied van klimaatbestendigheid gebruikt klimaattoestanden als referentiepunt.

Zie ook: klimaat, weersomstandigheden, KNMI, WMO.