kleuroverdracht

Kleuroverdracht is het verschijnsel waarbij kleuren migreren van een materiaal naar een ander oppervlak of materiaal, waardoor ongewenste verkleuring ontstaat. Het komt voor in textiel, papier, kunststoffen en drukwerk, en kan permanent of tijdelijk zijn, afhankelijk van de materialen en de omgevingscondities.

De oorzaak ligt doorgaans in de overdracht van kleurstoffen, pigmenten of media door chemische of fysieke processen. Bij textiel gebeurt kleuroverdracht vaak door diffusie van kleurstoffen door vezels of door contact met vocht en warmte. Bij drukwerk en kunst kunnen oplosmiddelen, lijm of wrijving leiden tot verplaatsing van pigmenten. Bij kunststof en verpakkingen kan migratie van additieven of kleurstoffen optreden onder invloed van temperatuur, druk of substraatinteractie. De mate en snelheid hangen af van de binding van de kleurstof, de aard van de materialen en de omgevingsomstandigheden zoals vochtigheid en temperatuur.

Praktijkgevallen omvatten huishoudelijk wasgoed, waarbij een felgekleurde kledingstuk een wit of licht oppervlak kan verkleuren, of printers en artistieke doeken waar kleuropbouw kan worden beïnvloed. In industriële context is kleuroverdracht een aandachtspunt bij kwaliteitscontrole en langdurige opslag van materialen.

Preventie omvat onder meer sorteren van wasgoed op kleur en type stof, volgen van kleurvastheid- en wasvoorschriften, gebruik van kleurvangen-doeken en speciale fixeermiddelen. In productie worden kleurstoffen gekozen met lage migratierisico en barrières of coatings toegepast. Kleurvastheid- of migratietesten evalueren de kans op kleuroverdracht.

Zie ook: kleurvastheid, kleurmigratie, textielveiligheid, drukwerkkwaliteit.