intraperitonealen

Intraperitonealen verwijst naar structuren die zich bevinden in de peritoneale holte, de ruimte tussen het pariëtale peritoneum dat de buikwand bekleedt en het viscerale peritoneum dat de meeste buikorganen omhult. De peritoneale holte bevat een kleine hoeveelheid serieuze vloeistof en fungeert als een lubricant tussen de sereuze membranen. Structuren die zich in deze ruimte bevinden, worden intraperitoneaal genoemd, in tegenstelling tot retroperitoneale organen die achter het peritoneum liggen en extraperitoneale structuren buiten deze ruimte.

Intraperitoneale organen omvatten de maag, lever, milt, de staart van de alvleesklier, de dunne darm (jejunum en ileum) en delen van de dikke darm zoals de transversale en sigmoïde colon. Deze organen zijn meestal bevestigd aan de achterste rompwand of aan elkaar door mesenterieën en omenta en kunnen zich relatief vrij in de holte bewegen. Ter vergelijking: retroperitoneale organen liggen direct tegen de achterste wand en worden vrijwel altijd door peritoneum slechts gedeeltelijk bedekt, zoals de nieren, het hoofd van de alvleesklier en het merendeel van de twaalfvingerige darm.

Klinisch gezien verwijst intraperitoneaal naar toedieningsroutes en plaatsen van pathologie. Intraperitoneale toediening brengt stoffen rechtstreeks in de peritoneale holte en wordt toegepast bij onder meer intraperitoneale chemotherapie en peritoneale dialyse. De term is ook relevant voor chirurgische benaderingen via laparoscopie of open chirurgie en bij de behandeling van aandoeningen aan het peritoneale oppervlak, waaronder peritoneale carcinosis en andere intraperitoneale processen.