inklapbaarheid

Inklapbaarheid is een eigenschap van een object waardoor het kan worden ingeklapt of opgevouwen, zodat het minder ruimte inneemt. De term is afgeleid van in- (naar binnen) en klapbaar (vouwbaar) en wordt in verschillende vakgebieden gebruikt. In de meest voorkomende betekenis gaat inklaapbaarheid over de mogelijkheid om een object zodanig te transformeren dat het kleiner wordt, bijvoorbeeld door scharnieren, vouwlijnen of flexibele materialen. In een bredere interpretatie kan inklaapbaarheid ook verwijzen naar de deformeerbaarheid van een materiaal onder mechanische belasting, wat relevant kan zijn voor de reactie op druk of buiging.

Toepassingsgebieden zijn onder andere productontwerp, meubel- en verpakkingsontwerp, reis- en outdoorproducten en medische hulpmiddelen. Ontwerpers wegen inklaapbaarheid af tegen andere prestatiekenmerken zoals sterkte, gewicht en kosten. Praktische evaluatie vindt plaats aan de hand van factoren als de verhouding tussen gevouwen en ongevouwen volume (opvouwvolume), de benodigde opvouw- of uitklapruimte, de minimale buigradius bij vouw en de levensduur van scharnieren of andere afsluit- en verenmechanismen. Daarnaast spelen betrouwbaarheid, veiligheid en terugkeer naar de oorspronkelijke vorm een rol.

Voordelen zijn onder meer ruimte- en transportefficiëntie, eenvoudiger opslag en grotere flexibiliteit. Nadelen kunnen verminderde structurele sterkte, slijtage van scharnieren, gewichtstoename door extra onderdelen en hogere productiekosten zijn. Voorbeelden van inklaapbare producten zijn opvouwbare stoelen en tafels, tenten, draagbare zonnepanelen en medische apparaten die ineenklappen voor transport.