huidoppervlakte

De huidoppervlakte, ook wel lichaamsoppervlakte of body surface area (BSA) genoemd, is het oppervlak van de huid dat een menselijk lichaam bedekt. In de geneeskunde speelt dit begrip een rol bij medicijndosering, het inschatten van brandoppervlakken bij verwondingen en het plannen van medische behandelingen die afhankelijk zijn van de grootte van het lichaamsoppervlak. Omdat een directe meting van de totale huidoppervlakte moeilijk uitvoerbaar is bij levende personen, wordt BSA meestal geschat met formules of indirecte methoden.

Directe meting kan via planimetrie of huidafdrukken plaatsvinden, maar de praktijk gebruikt vooral schattingen op basis van lengte en gewicht. De meest gebruikte formules zijn Mosteller, Du Bois en Haycock. Voorbeelden: Mosteller BSA (m2) = sqrt((lengte in cm × gewicht in kg) / 3600). Du Bois: BSA = 0,007184 × lengte^0,725 × gewicht^0,425. Haycock: BSA = 0,024265 × lengte^0,3964 × gewicht^0,5378. De resulterende waarden liggen meestal tussen ongeveer 1,7 en 2,0 m2 voor volwassenen.

Bij kinderen is de verhouding tussen BSA en lichaamsgewicht groter dan bij volwassenen; daarmee kan een kind ten opzichte van zijn gewicht een relatief grotere huidoppervlakte hebben. Zuigelingen en jonge kinderen vertonen bovendien grotere variatie in BSA-waarde per maat dan volwassenen.

Toepassingen omvatten onder meer het doseren van medicijnen (waaronder chemotherapie en sommige antibiotica), het inschatten van brandoppervlakken bij brandverwondingen en het plannen van chirurgische ingrepen of vocht- en caloriedosering. Nadelen van schattingen zijn de bovenstaande variaties tussen individuen en de invloed van factoren zoals leeftijd, hydratatiestatus, obesitas en lichaamsbouw.