hoogtelijnen

Hoogtelijnen, ook wel contourlijnen genoemd, zijn lijnen op een kaart die punten met dezelfde hoogte boven gemiddeld zeeniveau met elkaar verbinden. Ze geven de vorm van het terrein weer en maken het mogelijk om reliëf te lezen zonder een driedimensionale kaart. Door de scheiding tussen de lijnen en de aanwezigheid van hoogteaanduidingen kun je afleiden waar het vlak gebied is, waar het omhoog of omlaag loopt en waar dalen en bergen liggen.

Bij contourlijnen stelt men een vast hoogteverschil in tussen twee opeenvolgende lijnen, het contourinterval. Sommige lijnen zijn zwevend of dikker en dragen een hoogtewaarde, een indexcontour. Het interval hangt af van de schaal en het terrein: veelvoorkomende waarden zijn 5, 10 of 20 meter. Kleinere intervallen geven meer detail in steile of gevarieerde gebieden, terwijl grotere intervallen navigatie en kaartlezen eenvoudiger maken in vlak terrein.

Toepassingen van Hoogtelijnen zijn onder meer cartografie, stedelijke en landschapsplanning, civieltechniek, bosbouw, outdoor-activiteiten en geografische informatiesystemen (GIS). Ze helpen bij het inschatten van helling, afwateringsrichting, waterscheidingen en mogelijke routes. Hoogtelijnen worden afgeleid uit veldmetingen, luchtfotogrammetrie, LiDAR en digitale hoogte- of terreinmodellen; moderne kaarten combineren vaak contourlijnen met digitaal ophogings- en schaduwverdeling voor een beter begrip van het reliëf.

Opmerkingen: onderwater worden vergelijkbare lijnen gebruikt om diepte weer te geven (isobathen). In educatieve en kartografische contexten blijven Hoogtelijnen een fundamenteel hulpmiddel om reliëf inzichtelijk te maken.