hersenstoornis

Hersenstoornis is een verzamelnaam voor aandoeningen die de hersenen aantasten in structuur of functie, met gevolgen voor denken, waarneming, emoties en beweging. Ze kunnen aangeboren zijn of vervolgens ontstaan (verwondingen, infecties, vergiftiging) en variëren in ernst en verloop. Binnen de geneeskunde wordt vaak onderscheid gemaakt tussen neurologische aandoeningen (zoals beroerte, epilepsie, de ziekte van Parkinson), neurodegeneratieve aandoeningen (zoals Alzheimer), en neuropsychiatrische aandoeningen (zoals schizofrenie, depressie met somatische kenmerken).

Symptomen hangen af van de betrokken hersengebieden en het type stoornis. Voorbeelden zijn geheugenproblemen, taal- en motorische stoornissen, verminderd beoordelingsvermogen, stemmingswisselingen, gedragsveranderingen of aanvallen.

Diagnostiek omvat anamnese en neurologisch onderzoek, beeldvorming (MRI/CT), elektro-encefalografie (EEG), bloedonderzoek, en neuropsychologisch onderzoek. Soms wordt ook genetisch onderzoek of cerebrale functietests toegepast.

Behandeling is afhankelijk van de stoornis en kan bestaan uit medicatie (bijv. anti-epileptica, antidepressiva, dopaminerge middelen), chirurgie voor bepaalde tumoren of epilepsie, neurorevalidatie (fysiotherapie, ergotherapie, logopedie), psychotherapie, en leefstijlaanpassingen. Bij sommige aandoeningen is er geen genezing maar sprake van vertraagde progressie en symptoomgerichte zorg.

Prognose en impact zijn variabel; sommige aandoeningen zijn chronisch maar stabiel, andere zijn progressief. Hersenstoornissen kunnen aanzienlijke beperkingen veroorzaken en vereisen multidisciplinaire zorg en ondersteuning van familie en zorgverleners.