gezondheidseigenschappen

Gezondheidseigenschappen zijn de kenmerken van een stof, product of omgeving die van invloed zijn op de gezondheid van mensen. Ze omvatten zowel positieve aspecten, zoals voedingswaarde of therapeutische werkzaamheid, als potentiële risico’s, zoals toxiciteit en schadelijke effecten. De beoordeling van gezondheidseigenschappen kijkt naar veiligheid, werkzaamheid en tolerabiliteit, evenals blootstellingsroutes, dosis-responsrelaties en individuelle gevoeligheid.

De toepassing ervan bestrijkt verschillende domeinen. In voedingsmiddelen wordt gekeken naar voedingswaarde, allergenen en tolerantie. In medicijnen naar veiligheid en klinische werkzaamheid, bijwerkingen en interacties. In cosmetica naar huid- en oogirritatie, sensibilisatie en dermatologische veiligheid. In milieugenomen en industriële producten naar toxiciteit, langetermijneffecten en blootstelling aan mens en omgeving.

De evaluatie gebeurt via wetenschappelijke studies en systemen: toxicologische onderzoeken, klinische proeven, observationele studies en post-market surveillance. Risicobeoordeling omvat vier stappen: hazard identification, dose-response assessment, exposure assessment en risk characterization. Regulerende normen hanteren concepten als NOAEL/LOAEL, ADI en blootstellingslimieten. Internationale instanties zoals EFSA, EMA, FDA en WHO geven richtlijnen en evaluatiekaders.

Daarnaast spelen variabiliteit en individualiteit een rol: leeftijd, geslacht, genetische factoren, gezondheidstoestand en interacties met andere stoffen beïnvloeden de gezondheidseigenschappen. Ook blootstellingsduur en -route bepalen de uiteindelijke impact.

In het algemeen vormen gezondheidseigenschappen de basis voor veiligheid, etikettering en consumentenbescherming, en ze zijn essentieel bij goedkeurings- en toezichtprocessen voor producten en materialen die de menselijke gezondheid kunnen beïnvloeden.