geloofsverklaring

Een geloofsverklaring is een schriftelijke verklaring waarin iemand zijn of haar religieuze geloof uitschrijft of bevestigt. Het kan een beknopte samenvatting zijn van wat iemand gelooft, of een verwijzing naar formele leerstellingen die als waar worden aanvaard. Vaak verwijst men naar erkende geloofsbelijdenissen, zoals de Apostolische Geloofsbelijdenis of de Nicaense Geloofsbelijdenis, maar het kan ook een persoonlijke formulering betreffen.

In kerkgemeenschappen wordt een geloofsverklaring vaak gebruikt bij toetreding, doop, bevestiging of de vorming van leden. Zo’n verklaring helpt om vast te stellen welke kernpunten van geloof men accepteert en welke verantwoordelijkheid men in de gemeenschap op zich neemt. De exacte inhoud en vorm variëren sterk per denominatie en school van theologie; sommige gemeenten vragen een uitgebreide belijdenis, andere kennen een minder formele toelating.

In civiele of administratieve contexten kan een geloofsverklaring dienen als bewijs van religieuze overtuiging voor bepaalde procedures. Dit kan bijvoorbeeld relevant zijn bij huwelijken die in een religieuze context plaatsvinden, bij toelating tot bepaalde sacramenten, of in sommige immigratie- en naturalisatieprocedures. De verplichtingen en betekenis daarvan verschillen per land en rechtsgebied en per religieuze instelling.

Soorten geloofsverklaringen bestaan uit persoonlijke verklaringen die individueel worden opgesteld, en uit kerkelijk of confessioneel vastgelegde documenten die door een geloofsgemeenschap worden erkend. De precieze vorm en verplichtingen zijn thus sterk afhankelijk van de context en de betrokken religieuze gemeenschap.