draagbalken

Draagbalken zijn structurele elementen die belastingen in gebouwen overbrengen van onderdelen zoals vloeren, daken of verdiepingsplafonds naar de draagconstructie eronder of ernaast. Ze vormen samen met kolommen en wanden de hoofdondersteuningslijn van een constructie. De grootte, het materiaal en de afstand tussen draagbalken bepalen hoeveel gewicht een vloer of dak kan dragen en welke stijvingen aanwezig zijn.

Draagbalken komen in verschillende materialen voor. Houten draagbalken van naaldhout zoals vuren of grenen zijn veel toegepast in residentiële bouw en kunnen met houten of metalen verdiepingsbalken worden gecombineerd. Stalen draagbalken, vaak I- of H-balken, worden gebruikt bij grotere overspanningen of industriële bouw. Betonnen draagbalken worden in betonconstructies toegepast en bieden grote stijfheid en belastingcapaciteit.

De afmetingen en het spouwbeeld van draagbalken hangen af van de belasting, de overspanning en het materiaal. Een houten vloerbalk kan bijvoorbeeld om de 40-60 cm worden geplaatst; overspanningen variëren van enkele meters tot 6–8 meter bij zwaardere balken. Centrale metalen liggers kunnen langere overspanningen dragen. De balken worden meestal ondersteund door muren, kolommen of naastliggende balken en verbonden met geschikte bevestigingsmiddelen.

Bij het ontwerpen en plaatsen van draagbalken worden relevante normen gevolgd. In veel Europese landen worden Eurocodes toegepast (bijv. EN 1995 voor hout, EN 1993 voor staal, EN 1992 voor beton), met nationale toelichtingen. Ontwerp en uitvoering dienen te gebeuren door vakbekwame ingenieurs of bouwprofessionals, rekening houdend met belastingtypes zoals permanente, vloer- en sneeuw- of windbelasting.

Onderhoud en controle zijn belangrijk: controle op beschadiging zoals scheurvorming, rot bij hout, roest bij staal en verzakkingen. Verbindingspunten en bevestigingsmiddelen moeten intact blijven. Bij renovatie of wijziging van belasting kan het nodig zijn de draagbalk te herberekenen.