documentgebaseerde

Documentgebaseerde systemen describeert een manier om data op te slaan en te bewerken waarbij informatie primair wordt vastgelegd als documenten, in plaats van als rijen in tabellen zoals bij relationele databases. Een document is doorgaans self-describing en kan geneste structuur bevatten, bijvoorbeeld in formaten als JSON, BSON of XML. Documentgebaseerde databases, ook wel documentstores genoemd, organiseren documenten in verzamelingen of collecties.

Kenmerken van documentgebaseerde databases zijn onder meer een flexibel schema en een scheiding tussen data en structuur. Omdat elk document zijn eigen structuur kan hebben, passen deze systemen zich gemakkelijk aan veranderende vereisten aan zonder migrations van tabellen. Documenten kunnen grote geneste gegevens bevatten, wat natuuurlijk overeenkomt met veel moderne applicaties zoals contentmanagement, gebruikersprofielen en productcatalogi. Veel systemen bieden indexering op velden, full-text search, en ondersteuning voor horizontale schaalbaarheid via replicatie en sharding.

Transacties en querymogelijkheden variëren per implementatie. Moderne documentstores ondersteunen vaak multi-document ACID-transacties en krachtige query- en aggregatiefuncties, terwijl sommige oudere systemen beperktere transactieondersteuning hadden. Prestaties zijn doorgaans gunstig voor workloads met veel half-gestructureerde data en waar snelle lees- en schrijfbewerking van individuele documenten gewenst is.

Veelgebruikte voorbeelden van documentgebaseerde databases zijn MongoDB, CouchDB en Amazon DocumentDB, evenals documentmodellen in bredere multi-model databases zoals Azure Cosmos DB. Toepassingen kiezen vaak voor een documentgebaseerde aanpak wanneer flexibiliteit, snelle ontwikkeling en natuurlijke representatie van geneste data centraal staan, terwijl relationele modellen geschikt blijven voor complexe join- en transactionele vereisten.