disseminatieproces

Het disseminatieproces is het doelgericht verspreiden van onderzoeksresultaten, kennis of innovaties naar relevante doelgroepen met als doel begrip te vergroten en waar mogelijk tot toepassing te stimuleren. Disseminatie verschilt van diffusie (brede verspreiding van een innovatie) en implementatie (toepassing in de praktijk).

Toepassingsgebieden zijn onder meer wetenschap, gezondheidszorg, beleid, onderwijs en bedrijfsleven. Het proces richt zich op partijen zoals onderzoekers, professionals, beleidsmakers, patiënten en media, die de informatie nodig hebben om weloverwogen beslissingen te nemen of acties te ondernemen.

Belangrijke stappen zijn: doelgroepenanalyse en boodschapafstemming, ontwikkeling van het kernbericht, selectie van kanalen en een communicatieplan, productie van disseminatiematerialen (samenvattingen, policy briefs, factsheets en infographics), tijdsplanning, interactie en feedback, en evaluatie met bijsturing.

Kanalen en middelen omvatten wetenschappelijke publicaties (bij voorkeur open access), samenvattingen voor niet-specialisten, nieuwsbrieven, websites, sociale media, webinars, workshops, trainingen, conferenties en mediacampagnes.

Factoren die het succes beïnvloeden zijn onder meer relevantie voor de doelgroep, duidelijkheid en nauwkeurigheid van de informatie, geloofwaardigheid van de bron, taalgebruik, toegankelijkheid, steun van de organisatie en beschikbare tijd en budget.

Uitdagingen en belemmeringen zijn onder meer beperkte tijd van professionals, de behoefte om boodschappen af te stemmen op verschillende doelgroepen, juridische en ethische grenzen, en risico op misinterpretatie of misinformatie.

Monitoring en evaluatie kijken naar bereik (zoals views en downloads), engagement (reacties en interacties) en daadwerkelijke toepassing of beleidsveranderingen. Feedback van gebruikers en analyse van kanalen helpen bij bijsturing van toekomstige disseminatie-inspanningen.

In de praktijk kan disseminatie leiden tot snellere adoptie van evidence-based praktijken en beleidsmaatregelen, en draagt het bij aan transparantie en verantwoorde besluitvorming.