dimensietoleranties

Dimensietoleranties zijn de toegestane afwijkingen van afmetingen ten opzichte van een nominale maat in een product of onderdeel. Ze geven aan tot welke grens een maat mag afwijken tijdens productie en inspectie, zodat onderdelen in assemblage passen en functioneel blijven. Het doel van dimensietoleranties is het waarborgen van uitwisselbaarheid, kostenbeheersing en kwaliteitscontrole.

Dimensietoleranties kunnen op verschillende manieren worden uitgedrukt. Lineaire toleranties betreffen lengte, breedte en hoogte en worden vaak gegeven als een nominale maat plus of min een waarde (bilateraal) of slechts aan één kant (unilateraal). Tolerantiezones kunnen bijvoorbeeld 50,00 mm ± 0,05 mm zijn. Voor passingen worden ook specifieke classificaties gebruikt, zoals H7 of g6. Daarnaast bestaan geometrische toleranties, die met GD&T aangeven hoe de vorm, ligging, oriëntatie en run-out van een feature mogen variëren.

Toepassingen en normen: tolerantieleer wordt ondersteund door normen zoals ISO 286 voor algemene basistoleranties, ISO 1101 voor geometrische toleranties (GD&T), ISO 2768 voor algemene toleraties en ASME Y14.5 voor de Amerikaanse praktijk. Ontwerpers gebruiken dimensietoleranties om productieprocessen te sturen, opslagtoleranties te analyseren en inspectie te plannen met meetmethoden zoals een schuifmaat, micrometer of coördinatenmeetmachine (CMM). Het beheersen van dimensietoleranties is een kernonderdeel van kwaliteitsmanagement en productieplanning.