datagebruik

Datagebruik verwijst naar het inzetten van verzamelde gegevens voor uiteenlopende doeleinden, zoals analyse, besluitvorming, operationele verbetering en dienstverlening. Data kan afkomstig zijn uit transacties, sensoren, logbestanden, sociale media en gebruikersinteracties. Het doel van het datagebruik bepaalt welke data relevant is en hoe deze verwerkt wordt.

Tijdens het datagebruik doorlopen organisaties vaak stappen zoals gegevensverzameling, opslag, bewerking, analyse en eventuele deling met derden. Belangrijke principes zijn dataminimalisatie (alleen data die nodig is), juistheid, beveiliging en een duidelijk retention- of bewaarbeleid. Data wordt vaak geanonimiseerd of gepseudonimiseerd om privacy te beschermen en risico’s te beperken.

In de Europese Unie regelt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG/GDPR) hoe persoonlijke data gebruikt mag worden. Voorbeelden van regels zijn doelbinding, toestemming of een andere rechtsgrondslag, rechten van betrokkene, en meldplicht bij inbreuken. Organisaties moeten vaak privacy impact assessments uitvoeren en passende beveiligingsmaatregelen treffen. Nationale aanvullingen kunnen aanvullende verplichtingen bevatten.

Toepassingen van datagebruik zijn onder meer bedrijfsoptimalisatie, risicobeoordeling, marketing en klantenservice, en in de publieke sector en wetenschap ter ondersteuning van beleid en onderzoek. In de zorg en bij slimme steden speelt data een cruciale rol bij verbetering van dienstverlening en efficiëntie.

Een goed datagebruik vereist governance: duidelijke data-eigenaarschap, datakwaliteit, metadata, en controlemechanismen voor toegang en delen. Technologieën zoals datawarehousing, data lakes, analytics en kunstmatige intelligentie zijn vaak instrumenten om data effectief te benutten, terwijl privacy, veiligheid en ethiek centraal blijven staan.