dagenlengte

Dagenlengte is de duur van het daglicht gedurende een etmaal, meestal gemeten vanaf zonsopgang tot zonsondergang wanneer de zon boven de horizon staat. In sommige definities telt men ook de schemerperiode mee, afhankelijk van of men spreekt over civiel, nautisch of astronomisch daglicht.

De lengte van de dag is sterk afhankelijk van de breedtegraad en van het moment van het jaar. Op de evenaar ligt daglengte doorgaans rond 12 uur, met kleine afwijkingen door atmosferische breking. In hogere breedten varieert de daglengte aanzienlijk met de seizoenen: lange dagen in de zomer en korte dagen in de winter. Bij en boven de polen kan de zon gedurende delen van het jaar niet ondergaan (pooldag) of niet opgaan (poolnacht). Het verschil tussen zomer en winter neemt toe met de breedte.

De daglengte wordt bepaald door de hoek waaronder de zon de horizon passeert, die op zijn beurt afhankelijk is van de aardashelling (ongeveer 23,44 graden) en de zonne-declinatie gedurende het jaar. In praktijk worden de exacte tijden van zonsopgang en zonsondergang berekend met behulp van de breedtegraad en de datum, waarbij ook refractie van de atmosfeer in aanmerking wordt genomen. Er bestaan eenvoudige formules en online rekentools die de daglengte voor een specifieke locatie en datum geven.

Toepassingen en context: daglengte beïnvloedt ecologie, plant- en dierresponsen (fotoperiodisme), en activiteiten zoals landbouw, scheepvaart en toerisme. Gerelateerde begrippen zijn de equinoxen en solstitia, en de verschillende niveaus van schemering.