cumulatie

Cumulatie (afgeleid van het Latijnse cumulatio, "stapeling") is het proces van ophoping of opeenstapeling van dingen, waarden of gebeurtenissen. Het kan betrekking hebben op tijd, waarbij verschillende momenten bij elkaar worden opgeteld, of op het samenbrengen van verschillende bronnen of categorieën.

In de statistiek en data-analyse komt cumulatie veel voor. De cumulatieve verdeling (CDF) beschrijft de kans dat een variabele ten hoogste een bepaald getal heeft; de cumulatieve frequentie geeft het aantal waarnemingen opgeteld tot een bepaald punt; en een cumulatieve som is de opgetelde waarde over een reeks.

In meteorologie en hydrologie spreekt men van cumulatieve neerslag over een afgesproken periode. In financiën gaat het vaak om cumulatief rendement of cumulatieve rente: de totale opbrengst of kosten over een bepaalde termijn.

In de rechtspraktijk verwijst cumulatie naar de samenvoeging van feiten of straffen in één zaak, zoals strafcumulatie. In sociologie en politieke wetenschappen kan cumulatie slaan op de opeenstapeling van macht, invloed of middelen.

De precieze betekenis is afhankelijk van de context: over het algemeen verwijst cumulatie naar ophoping, optelling of samenvoeging van afzonderlijke elementen tot een groter geheel.