conventioneleinductieve

Conventioneleinductieve is een term die in sommige vakliteratuur wordt gebruikt om een traditionele inductieve benadering in onderzoek en redenering aan te duiden. In deze benadering worden algemene uitspraken en theorieën vaak geformuleerd op basis van observeerbare voorbeelden, patronen en verzamelde data. Het uitgangspunt is dat herhaalde waarnemingen voldoende aanwijzingen opleveren voor het afleiden van bredere wetten of verklaringen.

Kenmerken van conventioneleinductieve benaderingen zijn onder meer het inzetten van empirische observatie, het systematisch verzamelen van specimenen of steekproeven en het toetsen van hypothesen op basis van de verkregen gegevens. De nadruk ligt op representativiteit en herhaalbaarheid van bevindingen en op het iteratief ontwikkelingen van theorieën door verdere data-analyse. In de praktijk zijn statistische methoden en data-analyse vaak geïntegreerde instrumenten binnen deze traditie.

Een typische toepassing ligt in de sociale en natuurwetenschappen, waar onderzoekers algemene conclusies willen trekken uit steekproeven, veldmetingen of experimentresultaten. Voorbeelden zijn het afleiden van consumentenvertrouwensniveaus uit enquêtegegevens of het vaststellen van wetmatigheden in natuurverschijnselen door herhaalde experimenten.

Beperkingen en kritiek richten zich op de inherente probabilistische aard van inductie: uit observaties kunnen uitzonderingen bestaan, en generale generalisaties kunnen misleidend zijn als de steekproef niet representatief is of bias bevat. Het onderscheid met deductieve en abductieve benaderingen ligt in de mate waarin kennis afgeleid wordt uit vooraf bestaande theorieën versus uit de data zelf.

Zie ook inductieve redenering, deductieve redenering, hypothetisch-deductieve methode, empirisme.