compasspunten

Compasspunten zijn de benoemde richtingen die op een kompas of bij navigatie worden gebruikt om richting aan te geven. Ze helpen bij het bepalen van een koers, oriënteren op een kaart en communicatie over positie.

In de basis vormen vier kardinale richtingen het raamwerk: noord, oost, zuid en west. Tussen deze kardinale punten liggen de intercardinale richtingen: noordoost (NO), zuidoost (ZO), zuidwest (ZW) en noordoostwest? Welk? In de gebruikelijke indeling van navigatierichtingen worden de tussenpunten tussen de kardinale en intercardinale richtingen onderscheiden, waardoor een achtpuntensysteem ontstaat met noord, noordoost, oost, zuidoost, zuid, zuidwest, west en noordwest. Dit achtpuntensysteem komt veel voor in kaarten en kompasrotaties en geeft duidelijke richtingen voor dagelijkse navigatie.

Verder kunnen systemen worden uitgebreid naar zestien of tweeëndertig punten door extra tussenpunten toe te voegen. Deze verdelen de cirkel verder in gelijke segmenten en worden voornamelijk gebruikt in nauwkeurige navigatie, meteorologie, kaartwerk en oriëntatietaken. In zulke systemen ligt elk punt op vaste hoeken ten opzichte van de others, bijvoorbeeld 22,5° tussen opeenvolgende punten in een zestienpuntensysteem en 11,25° in een tweeëndertigpuntensysteem. De termen variëren per traditie, maar ze volgen een patroon van combinaties van kardinale en intercardinale aanduidingen.

Toepassingen van compasspunten liggen in kaartlezen, terreinverkennen, luchtvaart en scheepvaart, waar nauwkeurige aanduiding van koers en oriëntatie essentieel is. Het concept blijft een fundamenteel hulpmiddel voor navigatie en ruimtelijke oriëntatie.