brandpuntlengte

Brandpuntlengte, ook wel focal length genoemd, is de afstand tussen het optische centrum van een lens en het punt waar invallende parallelle stralen samenkomen tot een scherp beeld (het brandpunt). Deze maat, meestal uitgedrukt in millimeters, is een kenmerk van de lens zelf en bepaalt hoe streng of juist het beeld wordt vergroot.

De brandpuntlengte heeft grote invloed op het gezichtsveld en de vergroting. Een korte brandpuntlengte levert een breed zichtveld op, terwijl een lange brandpuntlengte een kleiner, ingezoomd beeld oplevert met meer vergroting. Bij camera's hangt de werkelijke beeldhoek ook af van de sensormaat; op een beeldsensor met een kleinere diagonale lengte lijkt het gezichtsveld smaller. De effectieve brandpuntlengte op een dergelijke sensor wordt bovendien beïnvloed door de crop factor (bijvoorbeeld 1,5× voor veel APS-C-camera's).

Lenzen kunnen vaste brandpunten hebben (prime lenzen) of een bereik aan brandpunten bieden (zoomlenzen). Een prime lens levert meestal een grotere helderheid en minder aberraties in het aangegeven brandpunt, terwijl een zoomlens flexibel is maar een hoger potentieel voor optische compromis kan bevatten. De brandpuntlengte is tevens gerelateerd aan de diepte van veld: bij vergelijkbare framing maakt een langere brandpuntlengte doorgaans een smallere DOF, zeker bij dezelfde apertuur en afstand tot onderwerp.

Naast fotografie wordt de term ook gebruikt in andere optische instrumenten zoals telescopen en microscopen, waar de brandpuntlengte een cruciale rol speelt in de vergroting en scherpstelling.