invallende

Invallende is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands, afgeleid van het werkwoord invallen. Het vormt het tegenwoordige deelwoord en wordt gebruikt om aan te geven dat iets zich op dit moment voordoet, binnendringt of naderen is. Het kan zowel letterlijk als figuurlijk worden toegepast.

In militaire en politieke context verwijst invallende naar troepen of machten die een gebied binnenvallen of binnenvallen. Bijvoorbeeld invallende troepen die het gebied binnenvallen. De uitdrukking benadrukt het initiële of actieve karakter van de actie en kan waarschijnlijke gevaren of onrust aangeven.

In niet-militaire context wordt invallende vooral gebruikt om een proces aan te geven dat zich geleidelijk aandient, bijvoorbeeld in de beschrijving van tijd, licht, weer of gevoel. Voorbeelden zijn invallende duisternis of invallende kou, waarmee bedoeld wordt dat de duisternis of de kou naderen en de omgeving beïnvloeden. Ook figuurlijk kan het verwijzen naar naderende emoties of ideeën die in iemands denken binnensluipen.

Verwante termen zijn invallen (het werkwoord), inval (een inbraak of aanval) en invasie, afhankelijk van de context. In de meeste stijlgidsen wordt invallende als attributief gebruik genoemd wanneer het direct voor een zelfstandig naamwoord staat (invallende duisternis), en als predicatief wanneer het deel uitmaakt van een samengestelde beschrijving (de lucht werd invallend donker).

Samengevat duidt invallende op iets dat opkomt of binnendringt, zowel letterlijk als figuurlijk, en wordt het breed ingezet in beschrijvende teksten om een imminent of procesmatig karakter weer te geven.