beroepsbevoegdheid

Beroepsbevoegdheid is het juridisch en professioneel recht en de bekwaamheid om een bepaald beroep uit te oefenen, gebaseerd op vereiste kwalificaties en, waar van toepassing, officiële registratie of licentie. Het begrip omvat de combinatie van kennis, praktijkvaardigheden en professionele ethiek, en wordt geregeld door wetten, regels van beroepsorganisaties en accreditatie- of examentrajecten. Beroepsbevoegdheid dient mede als waarborg voor publiek belang, veiligheid en kwaliteit van de dienstverlening, en vereist doorgaans dat beoefenaars voldoen aan gestelde normen en aan vervolggedrag zoals bij- en nascholing.

In veel gereguleerde beroepen zijn de beroepsuitoefening en de bijbehorende bevoegdheden strikt vastgelegd. Kandidaten moeten beschikken over de vereiste opleidingen en zich registreren bij een erkend beroepsregister of voldoen aan toelatingseisen. Voorbeelden zijn gezondheidszorgberoepen, zoals artsen, verpleegkundigen en apothekers, die in Nederland vaak geregistreerd staan in een beschermde regeling of erkend register; leraren die bevoegdheden verwerven om vakken te geven; en juridische professionals die toelating tot de advocatuur of het notariaat moeten verkrijgen. Het bestaan van beroepsbevoegdheid bevordert kwaliteit, consumentenbescherming en vertrouwen, en speelt een rol bij de erkenning en mobiliteit van kwalificaties, onder andere binnen de Europese Unie.

Niet alle beroepen zijn gereguleerd; in die gevallen ligt de verantwoordelijkheid voor de beroepsuitoefening bij de werkgever of de normen van de betreffende beroepsorganisatie.