bekerzwammen

Bekerzwammen, ook wel cupfungeren genoemd, vormen een groep schimmels binnen de Ascomycota die wordt gekenmerkt door beker- of schotelvormige vruchtlichamen, het apothecium. De vruchtlichamen bevatten aan de binnenkant het hymenium, waar asci en ascosporen rijpen. De grootte en kleur variëren sterk van enkele millimeters tot enkele centimeters, en van wit en roomkleurig tot bruin, oranje of roodachtig. Het oppervlak kan glad of gerimpeld zijn; de buitenzijde is vaak minder opvallend.

Ecologie en habitat: bekerzwammen zijn meestal saprotroof, levende op organisch materiaal zoals afgebroken blad, hout en aarde. Sommige soorten komen voor in bosrijke habitats, graslanden of op verlaten menselijke locaties. Een deel van de bekervormen vormt mycorrhiza met bomen, wat bijdraagt aan de water- en nutriëntenopname van de gastboom. Voor sommige soorten geldt dat ze vooral na regen of in het voorjaar en de zomer verschijnen; andere kunnen ook in herfst en winter fruitdrijven.

Levenscyclus en reproductie: de productie van ascosporen vindt plaats in de asci binnen het hymenium van het apothecium. Bij vochtige omstandigheden openen de bekerlichamen zich en komen de sporen vrij, waarna ze verspreid raken door wind, water of direct contact.

Taxonomie en voorbeelden: bekergroepen omvatten talrijke geslachten zoals Peziza, Aleuria, Sarcoscypha, Scutellinia en Helvella. Een bekend voorbeeld is Aleuria aurantia, de oranje klok, een duidelijke vertegenwoordiger van de cupvorm.

Edibiliteit en veiligheid: sommige bekerzwammen worden gegeten na juiste bereiding, maar veel soorten zijn niet geschikt voor menselijke consumptie en andere kunnen giftig of irriterend zijn. Identificatie is moeizaam en foutieve determinatie kan risico’s opleveren; bij twijfel wordt geen consumptie aanbevolen.